Біліктілік орталығы - халықты жаппай даярлау, қайта даярлау, біліктілігін арттыру «фабрикасы»

Белсенді өзгеріп жатқан заманауи әлемде еңбек нарығы да тез өзгеруде. Кейбір мамандықтар пайда болады және танымал болады, ал басқа мамандықтар аз сұранысқа ие және өткеннің еншісінде. Жаңа технологиялар қазіргі уақытта мамандардың қандай құзыреттерге ие болуы керектігін анықтайды. Өзінің мансаптық траекториясын анықтайтын жастар үшін Қазақстанның еңбек нарығында талап етілетін жаңа кәсіптер мен құзыреттердің Атласына назар аударған жөн. Ауыл шаруашылығы саласы жаңа мамандықтар Атласына еніп, тек мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығын ғана емес, сонымен қатар ауылшаруашылық өнімдерін өңдеуді де қамтиды. Ж.Қизатов атындағы жоғары ауыл шаруашылығы колледжі Қазақстанның жаңа кәсіптер Атласына енген мамандықтар бойынша орта буын мамандары мен жұмысшы кәсіптерін дайындайды. Жоғары ауыл шаруашылығы колледжінде агроөнеркәсіптік кешенге арналған кадрларды кәсіби даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру Орталығы құрылды, ол «Атамекен» ҚР ҰКП Техникалық және қызмет көрсету еңбегінің кәсіптері бойынша кәсіптік даярлау, біліктілігін арттыру және біліктілік беру жөніндегі оқу орталықтарының Тізіліміне енгізілді. Құзыреттер Орталығының қызметі техникалық және кәсіптік білім беруді бизнеспен және өндіріспен интеграциялауға негізделген, экономиканың серпінді дамуы мен еңбек нарығының талаптарына сәйкес барлық мүдделі тараптардың бәсекеге қабілетті және сұранысқа ие кадрларға қажеттілігін қанағаттандыру үшін жоғары кәсіби, заманауи ойлы қызметкерлерді даярлаудың ауқымды және кешенді міндетін шешуге бағытталған. Мемлекеттік жобалар шеңберінде тұрақты негізде оқу-материалдық базаны жаңғырту жүріп жатыр, бұл еңбек нарығында сұранысқа ие жоғары білікті кадрларды даярлауды және қайта даярлауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Ж.Қизатов атындағы жоғары ауыл шаруашылығы колледжі 2019 жылы мақсаты колледждердің материалдық-техникалық базасын жаңғырту және нығайту, еңбек нарығының сұранысқа ие мамандықтары бойынша бәсекеге қабілетті мамандар даярлау болып табылатын «Жас маман» республикалық жобасына қатысушылардың бірі болды. Жоба шеңберінде колледжбен 321.5 млн. теңге сомасына ауыл шаруашылығы бағытындағы жетекші өндірушілердің заманауи жабдықтары мен техникалары сатып алынды, осылайша сүт шағын зауыты, ірі қара малды модульдік сою алаңы сатып алынды, машина-трактор паркі жаңартылды, өсімдік шаруашылығы өнімінің сапасын сараптау зертханасы заманауи жабдықтармен толықтырылды. Құзыреттілік орталығы еңбек нарығында бәсекеге қабілетті агроөнеркәсіптік кешен маманының жаңа моделін дайындауды жүзеге асыратын колледждің маңызды құрылымдық бөлімшесі болып табылады. Құзыреттілік орталығы мыналарға арналған: - «Агрономия», «Ауыл шаруашылығын механикаландыру», «Ет және ет өнімдерін өндіру», «Сүт және сүт өнімдерін өндіру», «Ветеринария» құзыреттіліктері бойынша табысты өнер көрсету үшін қажетті чемпионаттық жағдайларда дағдыларды шыңдау арқылы WorldSkills және AgroSkills өңірлік, ұлттық чемпионаттарына қатысушыларды дайындау; - студенттердің жаңа технологияларды меңгеруі үшін заманауи техниканы, жабдықтарды, озық өндірістік тәсілдер мен әдістерді пайдалана отырып, тәжірибелік оқытуды ұйымдастыру; - жастардың кәсіби өзін-өзі анықтауға ынталандыру деңгейін арттыруға кәсіптік бағдарлау жұмыстарын ұйымдастыру; - халыққа қызмет көрсету, өңір экономикасы үшін кадрларды даярлау және қайта даярлау саласындағы әлеуметтік серіктестікті дамыту, еңбек ресурстарының ұтқырлығы. Кадрларды қайта даярлау және біліктілігін арттыру жүйесін ұйымдастыру, және кәсіби білікті қызметкерлерді даярлау кәсіпорындарға әртүрлі бизнес процестерге табысты дамуына және икемді ден қоюына мүмкіндік береді. 2022 жылғы 11 қаңтарда Үкімет отырысында кәсіптік дағдыларды дамыту және еңбек ресурстарын кәсіптік бағдарлау бағыты бойынша жұмыс берушілермен бірлесіп, кәсіпорындар жанындағы оқу орталықтары базасында жаппай қайта даярлау және біліктілікті арттыру «фабрикалары» құрылатыны, онда жастарды оқытуға және сұранысқа ие мамандықтар бойынша кадрлар даярлауға ерекше назар аударылатыны атап өтілді. «СҚО әкімдігінің білім басқармасы» КММ «Ж.Қизатов атындағы жоғары колледжі» КМҚК базасында кадрларды кәсіби даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру орталығы 25 жұмыс біліктілігі бойынша қысқа мерзімді оқытуды жүзеге асырады: бухгалтер-кассир, электргазбендәнекерлеуші, ауыл шаруашылығы өндірісінің тракторшы-машинисі, ет өнімдерін өндіру желісінің операторы, кең бейінді құрылыс шебері, сүт және сүт өнімдерін өндіру желісінің операторы, зертханашы, орманшы, аспаз, жануарлар мен құстарды қолдан ұрықтандыру операторы, жануарларды ветеринариялық өңдеу операторы, қорықшы және т.б. Кадрларды оқыту - бұл маңызды жүйелі және үздіксіз процесс, оның мақсаты жаңа технологияларды игеру және тәжірибелі тәлімгердің, жаттықтырушының немесе оқытушының басшылығымен қызметкердің кәсіби дағдыларын жетілдіру болып табылады. Кадрларды даярлау мен біліктілігін арттырудың көптеген себептері бар, бірақ олардың ең маңыздылары мыналар: - жаңа технологиялардың пайда болуы. Жаңа жұмыс әдістерін уақытында меңгерген маман тиімді технологияларды қолданбайтын қызметкерге қарағанда көптеген артықшылықтарға ие; - бизнесті жүргізудің үнемі өзгеріп отыратын моделі, басқарушы кадрларды даярлау және барлық персоналдың біліктілігін арттыру жолға қойылған кәсіпорындар арасындағы бәсекелестікті дамыту. Мұндай ұйымдар бизнесті жүргізудің жаңа әдістеріне тез бейімделеді және бәсекелестікте жеңіске жетеді; - кадрларды даярлау және кәсіпорында жұмыс істейтін қызметкерлердің кәсіби дағдыларын жақсарту жаңа қызметкерлерді алу процесіне қарағанда айтарлықтай тиімді. Оқуға және қайта даярлауға уақыт үнемделеді, қосымша ресурстарды жұмсаудың қажеті жоқ. Білікті жұмысшы кадрларды даярлау - Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық жүйесін қалыптастыруды және дамытуды қамтамасыз ететін білім беру жүйесіндегі маңызды буын. Орталықта іске асырылатын барлық білім беру бағдарламалары агроөнеркәсіптік кешен қызметкерлерін даярлауға, қайта даярлауға және кәсіби шеберлігін арттыруға бағытталған. Оқу курстары бойынша білім беру бағдарламаларын әлеуетті жұмыс берушілер - әлеуметтік серіктестерді тарта отырып, білікті оқытушылар құрамы әзірледі және ӨКП-мен келісілді. Мамандықтарға оқыту үшін негізгі орта білім және минималды білім деңгейі жеткілікті. Курстар белгілі бір салада жаңа ғана жұмыс істей бастаған және дағдылардың жоқтығынан жұмысқа орналасу кезінде қиындықтарға тап болған адамдар үшін, сондай-ақ біліктілігін арттыруға және еңбек нарығында сұранысқа ие болғысы келетін тәжірибелі шеберлер үшін өзекті. Сұранысқа ие маман болу үшін белгілі бір біліктілік қажет. Оны даярлау, қайта даярлау немесе біліктілігін арттыру курстары арқылы алуға болады. Теориялық бөлімді игеріп, тәжірибелік тапсырмаларды орындағаннан кейін әрбір студент аттестаттаудан өтеді. Біліктілік емтиханын сәтті тапсыру қорытындысы бойынша тыңдаушы жұмысшы мамандығын алғаны туралы куәлік алады. Орталықта қысқа мерзімді кәсіптік оқыту жастар мен жаңа мамандықты игеруге мүдделі азаматтардың барлық санаттары үшін ақылы негізде жүзеге асырылуы мүмкін. Қысқа мерзімді кәсіптік оқытудың ұзақтығы біліктілік пен дағдылардың ерекшеліктеріне қарай бір айдан үш айға дейінгі мерзімді құрайды. Ауыл шаруашылығы бағытындағы еңбек нарығында сұранысқа ие мамандарды және оқу орталықтарында жұмысшы кәсіптерінің жоғары білікті кадрларын даярлау, қайта даярлау қысқа мерзімде қажетті мамандардың тапшылығын жабуға мүмкіндік береді. Даму перспективасында колледжді коммерцияландыру және бюджеттен тыс қосымша қаржыландыру шеңберінде сүт шағын зауытында сүтті қайта өңдеу және сүт өнімдерін өндіру: сүтті пакеттерге құю, буып-түю, қаймақ және сары май дайындау жоспарлануда. Ірі қара малды модульдік сою алаңында оқу-өндірістік мақсаттар үшін ғана емес, колледждің асханасына ет ұсыну, сондай-ақ халыққа мал сою бойынша ақылы қызметтер көрсету үшін ІҚМ (сиыр, бұқа, бұзау) союды жүргізу жоспарлануда. Малды союдың технологиялық процесі өнімнің санитарлық талаптары мен нормаларын, оның жоғары сапасын орындау үшін барлық қажетті жағдайларды жасайды және жұмыс қауіпсіз және ыңғайлы болатындай етіп жоспарланған. Оқу орны «Жылыжай шаруашылығын ұйымдастыру» жаңа мамандығын ашуды жоспарлап отыр, ол Өсімдіктерді күту бойынша фитосанитар, Жылыжай шаруашылығының операторы және орта буын маманы – Жылыжай өндірісінің шебері жұмысшы біліктіліктері бойынша кадрлар даярлауды көздейді. Жаңа мамандықтардың ашылуы колледж түлектерінің еңбек нарығының заманауи талаптарына сәйкес келуіне бағытталған. Жылыжай саласы агроөнеркәсіптік кешеннің ең тиімді бағыттарының бірі болып табылады. Колледждің материалдық-техникалық базасы мен аумағы студенттерге оқу-зертханалық сабақтарда, таныстыру және оқу тәжірибелерінде теориялық қана емес, тәжірибелік білім алуға мүмкіндік беретін жыл бойы жұмыс атқаратын жылыжай орнатуға мүмкіндік береді. Ауыл шаруашылығы саласындағы мамандарды даярлау Орталығы материалдық-техникалық базаны кезең-кезеңімен жаңартып отырады, бизнес-құрылымдармен ынтымақтастықты жүзеге асырады, оқытудың заманауи әдістерін енгізеді, жоғары білікті кадрларды даярлау сапасын арттырады. Бүгінгі таңда біздің колледж еңбек нарығының сан алуан сын-қатерлеріне жедел жауап беруге қабілетті, үздіксіз білім алу мен жеке тұлғаның шығармашылық дамуының сұранысқа ие ресурстық орталығы ретінде танылады.

Ждаморев А.П. – Кәсіптік оқыту бойынша директордың орынбасары

Дмитрик Т.А. – «Ж.Қизатов атындағы жоғары ауыл шаруашылығы

колледжі» КМҚК оқу жұмысы бойынша директордың орынбасары